ក្នុងចំនោមមនុស្សនៅលើពិភពលោក តាមអង្គការសុខភាពពិភពលោក មាន8លាននាក់ស្លាប់ដោយសារការជក់បារី ក្នុងនោះមាន80% ជាប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ ដែលមានប្រទេសកម្ពុជាយើងនៅក្នុងនោះផងដែរ។ បើតាមការអង្កេតមើល ទៅតាមអាយុ គឺ 20% ចាប់ផ្តើមមុនអាយុ 11ឆ្នាំ និង 80% ចាប់ផ្តើមពីអាយុ 15ឆ្នាំឡើងទៅ។ តាមការស្រាវជ្រាវពី WHO(world health organization) នៅប្រទេសបារាំង ការជក់បារីមានសឹងតែស្មើគ្នាចំពោះបុរស និង ស្ត្រី ចំនែកឯប្រទេសកម្ពុជា បុរសច្រើនជាងស្ត្រីឆ្ងាយ គឺ 48% ប្រៀបជាមួយ 3.6% ដូចនេះបានជាអ្នកជំងឺដែលបណ្តាលមកពីបារីភាគច្រើនតែងតែជាមនុស្សប្រុស។
បារីគឺជារបស់មួយដែលគេផលិតឡើងពីសារជាតុផ្សេងៗជាច្រើន ហើយសំរាប់ជក់ វាដូចជាថ្នាំជក់ដែលចាស់ៗភាគច្រើនតែងតែនិយាយ។ សារជាតិដែលគេយកមកប្រើសំរាប់ធ្វើបារីមានដូចជា ៖
- នីកូទីន (Nicotin)
- អាម៉ូញាក់ ( Ammoniac )៖ សំរាប់ប្រើយកទៅធ្វើសាប៉ូក្នុងបង្គន់
- ហ្វរមុល ( Formol ) ៖ សំរាប់យកទៅជួយកុំអោយសរីរាង្គរលួយ
- អាសេតូន ( Acétone )៖ សំរាប់យកទៅលាយជាមួយសារជាតិផ្សេងៗ ជាសារធាតុឆេះ
- តូលុយអែន ( Toluène )៖ សំរាប់យកទៅលាយជាមួយសារជាតិផ្សេងៗ
- អាសេនិក ( Arsenic) ៖ សំរាប់យកទៅធ្វើថ្នាំសំរាប់កណ្តុរ
- ហ្វម៉ាលដេអុីត (Formaldéhyde)៖ សំរាប់ធ្វើថ្នាំសំលាប់សត្វល្អិត
- ភេណុល (Phénol)៖ សំរាប់ធ្វើថ្នាំសំលាប់សត្វល្អិត
- Acide cyanhydrique ៖ ប្រើនៅសង្គ្រាមលោក ដោយពួកNazis
- Cadmium៖ ប្រើនៅក្នុងការផលិតថ្មពិល
- CO
និងនៅមានជាតិដទៃទៀតរាប់ពាន់ដែលអាចបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់អ្នកជក់បាន។ ខាងក្រោមពួកយើងនឹងនិយាយនូវជំងឺអ្វីខ្លះដែលអាចកើតមានបើសិនអ្នកជក់បារីច្រើន។
- ជំងឺមហារីក
- មហារីក នៅក្នុង តំបន់ត្រចៀក ច្រមុះបំពង់ក
- មហារីក បំពង់អាហារ
- អាចជាកត្តាមួយជួយដល់ មហារីកមាត់ស្បូន
- ជំងឺទាក់ទងនឹងសួត
- រលាកទងសួត
- BPCO ជំងឺបណ្តាលមកពីជក់បារីច្រើនពេក ធ្វើអោយខូចនូវស្បោងខ្យល់នៃសួត រួមជាមួយនឹងស្ទះទងសួត
- ធ្លាយស្បោងខ្យល់នៃសួតចូលគ្នា ( emphysème )
- មហារីកសួត
- អាចបង្កើនការចូលនៃមេរោគ ទៅដល់សួត
- ជំងឺទាក់ទងនឹងបេះដូង និង សរសៃឈាម
- ឡើងសំពាធឈាម
- ស្ទះសសៃរឈាម
- ទាក់ទងនឹងស្ត្រី
- ក្នុងកំឡុងពេលដែលអាចមានគភ៌ ( នៅពេលដែលស្ត្រីកំពុងមានរដូវ ) ៖
- ការកាច់សំបុករបស់កូនពិបាក ព្រោះបារីធ្វើអោយធ្លាក់ចុះនូវ អឺស្ត្រូស្សែន ដែលជាអរម៉ូនសំរាប់ធ្វើអោយស្បូនងាយស្រួលក្នុងការកាច់សំបុករបស់កូន
- ឈាមកក នៅក្នុងវ៉ែន
- ដូចបាននិយាយខាងលើ បារីជួយអោយមេរោគ HPV និងបង្កអោយមានមហារីកមាត់ស្បូន
- កំឡុងពេលមានគភ៌
- កូនកើតមុនខែ
- កូនក្រៅស្បូន
- ការលូតលាស់របស់កូនមិនល្អ
- ក្នុងកំឡុងពេលដែលអាចមានគភ៌ ( នៅពេលដែលស្ត្រីកំពុងមានរដូវ ) ៖
សរុបមក ការជក់បារីវាមានគ្រោះថ្នាក់បំផុត សំរាប់មនុស្សជាតិ បើអ្នកអាចបញ្ឈប់បាន អ្នកគួរតែបញ្ឈប់ ព្រោះ វាបង្កគ្រោះថ្នាក់មិនត្រឹមតែខ្លួនឯងប៉ុណ្ណោះទេ អ្នកជួយអ្នកនៅជុំវិញខ្លួនអោយមានគ្រោះជាមួយអ្នកទៀត។ បើចង់អោយអ្នក និង គ្រួសារអ្នកមានសុខភាពល្អ គួរឈប់ជក់បារី។
