Zika គឺជា វីរុសដែលចំលងដោយសារមូសមួយប្រភេទ ហើយវាបានរកឃើញជាយូរណាស់មកហើយ ក្នុងឆ្នាំ 1947 នៅប្រទេស Uganda នៅលើសត្វស្វា នៅឆ្នាំ 1952 zika បានចំលងមកដល់មនុស្ស ក្នុងប្រទេស Uganda និង Tanzania។ ឥឡូវនេះ zika virus បានរកឃើញបន្ថែមទៀតនៅទ្វីប អាហ្វ្រីក, អាមេរិក និង អាស៊ី។ ប្រភេទនៃវីរុស zika នេះគឺជាប្រភេទflavivirus ដែលភាគច្រើនអាចធ្វើអោយអ្នកជំងឺប្រឈមនឹងការកើតលឿង ដូចទៅនឹង ជំងឺគ្រុនឈាមដែរ, flavi ឬ flavus ដែលឡាតាំងបកប្រែថា ពណ៌លឿង។ អ្នកចំលងរបស់zika មានឈ្មោះថា Aedes mosquitoes ដែលភាគច្រើនវាទិចនៅពេលព្រឹក និង ពេលល្ងាច។ វីរុសនេះអាចផ្ទុកនៅក្នុងសត្វផ្សេង តែអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ មិនទាន់រកឃើញនៅឡើយទេ។
ការចំលង
Zika virus បានចំលងមកមនុស្សតាមរយៈការទិចនៃ Aedes មូសដែលមានវីរុសនោះ ជាពិសេសក្នុងតំបន់ដែលសំបូរពូជមូសនោះ។ វាជាពូជតែមួយដែល ចំលងជំងឺគ្រុនឈាម។ នៅឆ្នាំ2015 នេះគេបានរកឃើញ នៅទ្វីប អាមេរិក ( ប្រេស៊ីល និង កូលូមបៀ) និង ទ្វីបអាហ្វ្រិក (Cape verde)។ ប៉ុន្តែក្នុងពេលថ្មីៗនេះ គេបានរកឃើញ មានចំនួន 13 ប្រទេសបន្ថែមទៀតដែលមានការប៉ះពាល់ វីរុស Zika។
រោគសញ្ញា
នៅកំឡុងពេលដែលក្រោយទិច វាបានសំងំ នៅក្នុងមនុស្សមានរយៈពេលជាច្រើនថ្ងៃ ប៉ុន្តែមិនសូវច្បាស់នៅឡើយទេ។ រោគសញ្ញាវាមានដូចជា ក្តៅខ្លួន, របកស្បែក, រលាកសន្លាក់, ឈឺសាច់ដុំ, ឈឺក្បាល, ល្ហឹតល្ហៃ អស់កំលាំង។ រោគសញ្ញាទាំងអស់នេះមានដូចជំងឺគ្រុនឈាម។ រោគសញ្ញាទាំងនេះអាចបាត់ទៅវិញ ក្នុងរយៈពេល 1-2សប្តាហ៍ ក្រោយ ប៉ុន្តែវីរុសវាអាចនៅក្នុងខ្លួនបានយូរទោះជារោគសញ្ញាបាត់ក៏ដោយ។ ចំណែករោគសញ្ញាដែលធ្ងន់ធ្ងរ មិនសូវជាមានប៉ុន្មានទេ ចំណែកឯការស្លាប់ វិញក៏តិចដែល។
Zika អាចចេញជារោគសញ្ញាមួយទៀតទៅលើទារកទើបនឹងកើតគឺធ្វើអោយមានលលាខួរតូច។ អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រមិនទាន់មានអ្វីអះអាងនៅឡើយទេ។
ការការពារ
- ចំពោះវីរុស Zika នេះគឺគ្មាន វ៉ាក់ស៊ាំង សំរាប់ចាក់ ឬ ការពារទេ។
- ការពារកុំអោយមូសខាំ ដោយចងមុង បំបាត់ជំរកមូស និង ជៀសវាងការទៅតំបន់ដែលសំបូរមូសប្រភេទនោះ។
- ព្យាបាលតែរោគសញ្ញាតែប៉ុណ្ណោះ
- សំរាកអោយច្រើន
- ពិសារទឹកអោយច្រើន
- អាចពិសារថ្មាំបំបាត់ក្តៅ និង បំបាត់ការឈឺ
- កុំពិសារថ្នាំដោយខ្លួនឯង គួរពិគ្រោះជាមួយនិង គ្រូពេទ្យជាមុនសិន
- បើសិនជាអ្នកមាន Zika, ត្រូវកុំអោយមូសខាំក្នុងរយៈពេល 2-3 សប្តាហ៍ ព្រោះ វីរុសនេះអាចឆ្លងទៅ មនុស្សផ្សេងទៀត។